هیجان‌نمایی ، بیان‌گرایی یا اکسپرسیونیسم به انگلیسی Expressionism نام یک سبک هنری است.
عنوان «اکسپرسیونیسم» در سال ۱۹۱۱ برای متمایز ساختن گروه بزرگی از نقاشان به کار رفت که در دهه اول سده بیستم بنای کارشان را بر بازنمایی حالات تند عاطفی، و عصیان‌گری علیه قوانین ستمگرانه حکومت‌ها، مقررات غیرانسانی کارخانه‌ها و عفونت‌زدگی شهرها و اجتماعات انسانی نهاده بودند.
این هنرمندان برای رسیدن به اهداف خود رنگ‌های تند و مهیج و ضربات مکرر و هیجان زده قلم مو و شکل‌های اعوجاج یافته و خارج از چارچوب را با ایجاد ژرفانمایی و بدون هیچگونه سامانی ایجاد می‌کردند و هر عنصری را که آرامش‌بخش و چشم‌نواز بود از کار خود خارج می‌کردند.
اکسپرسیونیسم نوعی اغراق در رنگ‌ها و شکل‌ها است، شیوه‌ای عاری از طبیعت‌گراییکه می‌خواست حالات عاطفی را هرچه روشن‌تر و صریح‌تر بیان نماید. دوره شکل‌گیری این مکتب به سال‌های ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۵ میلادی بازمی‌گردد ولی در کل این شیوه از گذشته‌های دور با هنرهای تجسمی همراه بوده و در دوره‌های گوناگون به گونه‌هایی نمود یافته است.
در آغاز قرن بیستم ، نهضت بزرگی بر ضد رئالیسم و امپرسیونیسم پا گرفت که آرام‌آرام مکتب "اکسپرسیونیسم"از دل آن بیرون آمد. واژه‌ی اکسپرسیونیسم برای اولین بار در تعریف برخی از نقاشی‌های «آگوست اروه » به کار رفته است. اکسپرسیونیسم جنبشی در ادبیات بود، که نخست در آلمان شکوفا شد. هدف اصلی این مکتب نمایش درونی بشر، مخصوصاً عواطفی چون ترس، نفرت، عشق و اضطراب بود. به عبارت دیگر اکسپرسیونیسم شیوه‌ای نوین از بیان تجسمی است که در آن هنرمند برای القای هیجانات شدید خود از رنگ‌های تند و اشکال کج و معوج و خطوط زمخت بهره می‌گیرد.
ریشه‌های مکتب اکسپرسیونیسم آلمان در آثار وینسنت ون گوگ (Vincent van Gogh)، ادوارد مونک (Edvard Munch) و جیمز انسور (James Ensor) است. هرکدام از این هنرمندان در دوره 1885-1900 میلادی یک سبک نقاشی بسیار شخصی را تکامل دادند. آن‌ها از امکانات بیانگر رنگ و خط برای کشف مضامین دراماتیک و احساسی استفاده می‌کردند. همچنین ویژگی‌های ترس، وحشت و گروتسک را بیان می‌کردند. آن‌ها با فاصله گرفتن از بازنمایی واقعی طبیعت، به سمت بیان (Express) دورنمای ذهنی و حالات ذهنی خود حرکت کردند.
موج دوم و اصلی اکسپرسیونیسم در حدود سال 1905 آغاز شد. هنگامی که گروهی از هنرمندان آلمانی به سرپرستی ارنست لودویگ کیرشنر یک انجمن به نام Die Brücke تشکیل دادند. این گروه شامل اریش هکل (Erich Heckel)، کارل اشمیت-روتلوف (Karl Schmidt-Rottluff) و فریتز بیل (Fritz Bleyl) بودند. این نقاشان در مقابل شورشی که از آن به عنوان طبیعت‌گرایی سطحی امپرسیونیسم دانشگاهی می‌دیدند، شورش می‌کردند.
اکسپرسیونیست‌ها تحت تأثیر پیشینیان خود در دهه 1890 بودند. همچنین علاقه‌مند به حکاکی‌های چوبی در آفریقا و آثار هنرمندان قرون وسطایی و رنسانس اروپای شمالی مانند آلبرشت دورر (Albrecht Dürer)، ماتیاس گرینوالد (Matthias Grünewald) و آلبرشت آلتدورفر (Albrecht Altdorfer) بودند. آن‌ها همچنین از نئو امپرسیونیسم، فاویسم و دیگر جنبش‌های آن دوره آگاه بودند.
یک تابلو نقاشی رنگ روغن متعلق به قرن نوزدهم که در جریان اشغال فرانسه در جنگ جهانی دوم ربوده شده بود با هدف پیدا شدن صاحب حقیقی آن به نمایش گذاشته شده است. پسر سرباز آلمانی که این تابلو را در اطاعت از مقامات بالاتر از محل برداشته بود، این اثر را بازگردانده است.حالا این تابلو کوچک بی‌نام که توسط «نیکولاس روسو» نقاش فرانسوی خلق شده است پس از ۷۶ سال به فرانسه بازگردانده شده است و اکنون در نمایشگاهی واقع در «وردن» به نمایش گذاشته شده است.
«ساشا جفری» هنرمند بریتانیایی در ماه دسامبر امسال بزرگترین تابلو نقاشی جهان را برای جمع‌آوری ۳۰ میلیون دلار در دبی به مزایده می‌گذارد. این اثر هنری که خلق آن تاکنون ۲۰ هفته زمان برده و انتظار می‌رود تا اوایل سپتامبر تکمیل شود، ابعادی معادل دو زمین فوتبال خواهد داشت. این هنرمند بریتانیایی در حال حاضر در یک هتل لوکس واقع در دبی مشغول خلق این اثر هنری است. انتظار می‌رود در ماه نوامبر و در همان هتل از این اثر هنری رونمایی شود.
باستان‌شناسانی که در یک محوطه ماقبل تاریخ واقع در لهستان مشغول کاوش بودند به دو مجسمه خوک کوچک ۳۵۰۰ساله دست یافتند.باستان‌شناسان معتقدند این دو مجسمه باستانی کشف‌شده در لهستان می‌توانند در درک بهتر جامعه ماقبل تاریخ میانه هزاره دوم پیش از میلاد مسیح مستقر در این بخش از اروپا کمک کنند. این مجسمه های کوچک در مالوپولسکا و در کوهستانی واقع در جنوب شرقی لهستان کشف شده‌اند.
تابلو نقاشی «نیلوفرهای آبی» اثر «کلود مونه» به عنوان یکی از آثار نمایشگاه بزرگ هنرمندان امپرسیونیست در گالری ملی لندن به نمایش گذاشته خواهد شد. مجموعه تابلوهای نقاشی «نیلوفرهای آبی» اثر «کلود مونه» از محبوب ترین آثار این هنرمند در سراسر جهان هستند که در سال ۱۹۲۲ تعدادی از آن‌ها توسط «مونه» به دولت فرانسه اهدا شدند و در حال حاضر در موزه «Orangerie» در پاریس نگهداری می‌شوند.
«رافائل» نقاش مشهور رنساس حدود ۵۰۰ سال پیش درگذشت، اما سال‌ها در مورد موقعیت مکانی محلی که این هنرمند در آن به خاک سپرده شده تردیدهایی وجود داشته، حالا کارشناسان هنری تصویر سه بُعدی چهره این هنرمند را شبیه‌سازی کردند تا به این وسیله به این معمای چندین ساله پایان دهند. دانشمندان دانشگاه «تورورگاتا» در رم با کمک نسخه‌های مصنوعی بقایای منسوب به «رافائل» اقدام به بازسازی تصویر سه بعدی از چهره این هنرمند کردند که در نتیجه تصویری مشابه خودنگاره‌های «رافائل» و پرتره‌هایی که توسط سایر نقاشان هم‌دوره او خلق شده بود به دست آمد.
نمایشگاه بزرگی از آثار هنرمندان امپرسیونیست پس از چهار ماه تاخیر ناشی از محدودیت‌های کرونا در لندن برگزار می‌شود. ۶۰ اثر از یکی از برترین مجموعه تابلوهای نقاشی امپرسیونیست اروپای شمالی بالاخره پس از چهار ماه به نمایش گذاشته می‌شوند. حدود نیمی از این تابلوهای نقاشی برای نخستین بار در بریتانیا به نمایش گذاشته می‌شوند و شاهکارهای هنرمندان بزرگی همچون «ادوارد مانه»، «کلود مونه»، «ادگار دگا» و «پل گوگن» را شامل می‌شود.
دیدگاه خود را بنویسید